Station Zandvoort aan Zee |
Zvt | |
Opening: | 3 juni 1881 |
|
Spoorlijn(en): | Haarlem – Zandvoort | km 8,2 |
Links: | Sporenplan | |
NS Stationsinfo |
De lokaallijn van Zandvoort naar Haarlem is aangelegd in 1881 en begint in Zandvoort ten noorden van het dorp in kopstation Zandvoort Bad. In eerste instantie krijgt het station alleen een houten noodgebouwtje. In 1884 krijgt Zandvoort een echt stationsgebouw. Het houten gebouw is in 1880 in gebruik als Nederlands paviljoen op de Wereldtentoonstelling in Brussel. Hierna doet het dienst als feestzaal in Leiden. Boven de sporen komt een houten kap die in vorm gelijk is aan het stationsgebouw. Het bouwwerk heeft nog het meest weg van twee flinke schuren. Bij de dorpskern van het oude vissersdorp Zandvoort komt in 1889 de halte Zandvoort Dorp. Uit onvrede met de beperkte faciliteiten van de halte bouwt de gemeente in 1890 zelf een stationsgebouw. Het gebouw is slechts enkele jaren in gebruik als station. In 1904 bouwt de HSM alsnog een nieuw haltegebouwtje. In 1908 is de spoorlijn verlengd en wordt nabij het oude station Zandvoort Dorp het nieuwe kopstation van Zandvoort geopend. De oude Zandvoortse stations zijn hierna gesloten en afgebroken. Alleen het stationsgebouw dat in 1890 door de gemeente is neergezet, blijft nog tot 1970 bestaan.
Het nieuwe stationsgebouw staat na de opening van de verlegde spoorlijn in 1908 aan het eind van het laaggelegen middenperron. Het relatief grote asymmetrische gebouw heeft veel weg van het stationsgebouw van Amersfoort uit dezelfde periode. Het complex is opgebouwd als compositie van vier verschillende gebouwen. De entree krijgt een opvallende gevel met hoge rechthoekige vensters. Links van de entree staat een hoge woning met daarnaast het laaggelegen goederendepot. Rechts van de entree komt een laag rechthoekig gebouw voor de overige faciliteiten. Op de rechter hoek van dit deel komt een watertoren met aan elke zijde een klok. Omdat het gebouw op een duin staat, kent de perronzijde één verdieping meer dan de straatzijde. In de benedenverdieping komen onder andere de wachtkamers. Het station krijgt zowel een kap boven het perron als langs het stationsgebouw.
In 1921 wordt het nieuwe Zandvoortse station opnieuw Zandvoort Bad genoemd. In 1955 wijzigt de naam in Zandvoort aan Zee. De perronkap is in 1996 verwijderd. Vijf jaar later krijgt de rest van het stationsgebouw de status van Rijksmonument.
Met het oog op de geplande Grand Prix Formule 1 in mei 2020 zijn dat jaar naast het middenperron twee zijperrons gebouwd om het gelijktijdig in- en uitstappen van passagiers te versnellen. De perrons langs sporen 1 en 2 krijgen de nummers 10 en 20. Door het aflasten van de Formule 1 zijn de perrons dat jaar niet gebruikt. De daaropvolgende edities kunnen reizigers jaarlijks tijdens het drukke weekend gebruikmaken van beide perrons.