In 1853 neemt de Aachen-Maastrichter Eisenbahn-Gesellschaft de spoorwegverbinding tussen beide steden in gebruik. In Valkenburg wordt een eenvoudig rechthoekig stationsgebouw neergezet. Het symmetrische stationsgebouw dat geheel is opgetrokken uit ter plaatse gewonnen mergelstenen heeft een hoog middendeel en twee korte zijvleugels. Op het gebouw komen torentjes met kantelen en een borstwering. Zowel aan de straat- als de perronzijde heeft het middendeel een trapgevel met daarin de stadswapens van Maastricht en Aken. Aan de straatzijde komt in tussen beide stadswapens een klok en aan de perronzijde het wapen van Valkenburg. In de zijvleugels zijn de wapens van Nederland en Pruisen te vinden. Aan beide zijden van het gebouw komt een eenvoudig vierkant gebouwtje dat met een hek aan het hoofdgebouw is verbonden.
In 1889 zijn de vrijstaande gebouwtjes gesloopt om plaats te maken voor de verlenging van beide zijvleugels. Deze zijn aan beide zijden drie keer zo lang geworden. Voor het middendeel komt een vestibule. Langs het hele gebouw komt een borstwering met torentjes. Ook zijn diverse wapens en het gevleugeld wiel als symbool van de spoorwegen toegevoegd. In 1931 is de vestibule vergroot zodat deze voor het complete oorspronkelijke stationsgebouw staat. Ook deze verbouwing is in de stijl van het oorspronkelijke ontwerp uitgevoerd.
Het unieke stationsgebouw van Valkenburg is sinds 1967 een Rijksmonument en bovendien al decennialang het oudste nog bestaande stationsgebouw van Nederland.
Op de foto boven dit artikel het oudste stationsgebouw van Nederland op 12 april 2015.
