23 oktober 2024

In de zomer van 2022 biedt NS het complete park Intercityrijtuigen uit de jaren 1980 aan voor de verkoop. De rijtuigen komen beschikbaar na de instroom van de nieuwe ICNG-treinstellen. Anderhalf jaar later wordt bekend dat Train Charter Services een eerste set van ruim 70 overbodige rijtuigen overneemt. De rijtuigen lijken dan nog bestemd voor de nieuwe treindiensten van Flywise-dochter GoVolta. Nadat duidelijk is dat de partijen niet gaan samenwerken, weet TCS de rijtuigen door te verkopen aan leasemaatschappij Leo Mobility.

Ter vervanging van de rijtuigen van de types Plan E, K en N en voor de uitbreiding van het materieelpark bestelt NS eind jaren 1970 een groot aantal nieuwe rijtuigen. De ruim 300 zogenaamde Intercityrijtuigen komen in de loop van de jaren 1980 in dienst. Terwijl de reguliere rijtuigen een geel-blauwe kleurstelling krijgen, hebben de rijtuigen voor de Beneluxdienst een geel-rode kleurstelling. Tussen 2000 en 2006 zijn vrijwel alle rijtuigen grondig gemoderniseerd. Voor het rijden van trek-duwtreinen zijn 32 rijtuigen hierbij omgebouwd tot stuurstandrijtuig.

Derde leven intercityrijtuigen

Voor de overbruggingsperiode tussen de opening van de Hogesnelheidslijn en de komst van de nieuwe V250-treinstellen zet NS de rijtuigen vanaf 2007 samen met geleasede TRAXX-locomotieven in aangepaste kleurstelling op de HSL in. Uiteindelijk blijken ze hier bijna twintig jaar nodig. Wanneer NS van de inzet van de V250-treinstellen afziet, krijgen alle 300 rijtuigen vanaf 2014 opnieuw een revisie. Hierbij krijgen alle rijtuigen de klassieke geel-blauwe Intercityhuisstijl. Omdat alle rijtuigen nodig zijn op de HSL, verdwijnen ze die periode uit de overige treindiensten.

Rijtuigen te koop

Wanneer de eerste ICNG-treinstellen instromen, zet NS de complete vloot Intercityrijtuigen in de zomer van 2022 in de verkoop. Terwijl de nieuwe treinstellen in de periode 2023-2026 geleidelijk in dienst komen, gaan de TRAXX-locs terug naar de leasemaatschappij en worden de Intercityrijtuigen op Arnhem Goederen opgeslagen.

In december 2023 wordt bekend dat Train Charter Services een eerste set van 72 overbodige Intercityrijtuigen van NS overneemt. Halverwege de maand krijgen de terzijde gestelde rijtuigen als voertuighouder TCS in het rijtuignummer. Ook is een deel van de NS-logo’s vervangen door die van TCS. Op 20 december zijn de eerste 45 rijtuigen overgebracht naar standplaats van TCS op de Amsterdamse Watergraafsmeer. Wanneer hier geen ruimte meer is, worden ze onder andere op emplacement Gekkengraaf bij Blerick en in het Duitse Emlichheim gestald.

Van TCS naar Leo Mobility

Omdat TCS geen aanvraag doet voor treinverbindingen in het kader van ‘Open Toegang’, lijken de rijtuigen in eerste instantie bestemd voor de verhuur. Hierbij gaan geruchten dat de rijtuigen worden gebruikt voor de nieuw op te zetten dagtreinen die GoVolta als dochteronderneming van Flywise Travel van Amsterdam naar diverse Europese wil gaan rijden. De reisorganisatie en TCS werken al sinds 2021 samen. Begin 2024 maakt Flywise Travel echter bekend dat door ‘onenigheid een onderaannemer’ de plannen voor de nieuwe treindiensten voorlopig in de ijskast zijn gezet. Het bedrijft kondigt tegelijkertijd aan om zelf vervoerder te worden.

Half oktober 2024 blijkt TCS de rijtuigen te hebben doorverkocht aan leasemaatschappij Leo Mobility. Het bedrijf leaset onder andere treinen en bussen aan open toegang aanbieders als Leo Express, dat dezelfde eigenaar heeft.

Op 21 oktober brengt TCS de eerste 25 rijtuigen naar het Tsjechische Ostrava. De daaropvolgende dagen volgen nog twee transporten met de overige rijtuigen.

Hierboven een foto van het eerste transport op het Duitse grensstation Bad Schandau. Bron: @lzr5619 op X

De Intercityrijtuigen zijn geschikt voor alle gangbare Europese spanningssystemen. Tot rond de eeuwwisseling rijden de rijtuigen al planmatig naar Keulen en Luxemburg en hun hele loopbaan zetten NS en NMBS ze in de Beneluxdienst tussen Amsterdam en Brussel in. Door de toepassing van een nieuw gesloten toiletsysteem bij de modernisering, zouden de rijtuigen opnieuw toegelaten moeten worden op het Duitse spoorwegnet. Omdat NS geen plannen heeft om de rijtuigen opnieuw richting Duitsland in te zetten, is dit nooit gebeurd.

Leo Mobility heeft naast de 72 Intercityrijtuigen eerder dit jaar ook 33 Duitse IC1-rijtuigen aangeschaft. Het bedrijf heeft dezelfde eigenaar als Leo Express. Die vervoerder biedt sinds 2013 in Tsjechië Open Toegang trein- en busdiensten aan. De daaropvolgende jaren breidt Leo Express het inzetgebied uit naar Polen, Slowakije en andere Oost-Europese landen. Ook werkt de vervoerder samen met andere Open Toegang-aanbieders als FlixTrain in Duitsland en zijn er plannen voor een rechtstreekse verbinding tussen Oostende en Bratislava. Het is echter nog niet bekend voor welke vervoerder de voormalige NS-rijtuigen daadwerkelijk bestemd zijn.

Lees ook het bericht op de Tsjechische website: zdopravy.cz
Meer informatie over Leo Mobility op leo-mobility.com

Op de foto boven dit artikel: De intercityrijtuigen slijten hun laatste jaren bij NS gesandwitched tussen twee TRAXX-locomotieven tussen Amsterdam, Rotterdam en Brussel en tussen Den Haag en Eindhoven. Op 19 september 2020 zijn E-locs 186 013 en 186 219 met een stam IC-rijtuigen bij Tongeren onderweg van Eindhoven naar Den Haag Centraal.