29 juli 2024, update 9 augustus 2024

Elk jaar zijn in het tweede weekend van september tijdens Open Monumentendag duizenden monumenten in heel Nederland gratis toegankelijk. De editie van 2024 vindt plaats op zaterdag 14 en zondag 15 september. Het thema is Erfgoed van Routes, Netwerken en Verbindingen. Open Monumentendag bundelt deze editie dan ook de krachten met NS. Zo is in een flink aantal stations extra aandacht voor de monumentale status. De lokale comités zijn inmiddels druk met de voorbereidingen.

Al vroeg in het jaar zijn de voorbereidingen voor Open Monumentendag 2024 in het hele land van start gegaan. Bijna 300 lokale comités verzorgen in hun gemeente, stad of dorp de organisatie van Open Monumentendag. Dankzij het thema Erfgoed van Routes, Netwerken en Verbindingen is dit jaar extra veel aandacht voor reizen, vervoer en communicatie. De bijbehorende slogan is dan ook Onderweg! Open Monumentendag bundelt deze editie dan ook de krachten met NS. De vervoerder bezit maar liefst 90 monumentale stationsgebouwen. In een deel hiervan worden extra activiteiten georganiseerd.

Het programma voor 2024 is onderweg!

Hoewel in diverse plaatsen nog aan het programma wordt gewerkt, is al een groot aantal deelnemende monumenten bekend. Zo openen onder andere onderstaande stationsgebouwen de deuren voor extra activiteiten:

Apeldoorn Driebergen-Zeist Meppel Winschoten
Baarn ‘s-Hertogenbosch Naarden-Bussum Wolfheze
Bilthoven Klimmen-Ransdaal Roermond Wolvega
Den Dolder Kropswolde Roosendaal Zwolle
Deventer Lelystad Centrum Veendam

In Utrecht, waar het Maliebaanstation het 150-jarig bestaan viert, is extra aandacht voor de stad als spoorwegknooppunt. In het stationsgebouw is tijdens Open Monumentendag nog de tentoonstelling over het 150-jarig bestaan te zien. Bovendien pendelen Materieel ’46-treinstel 273 en Materieel ’54-treinstel 386 op zaterdag 14 september tussen Amersfoort Centraal en het Spoorwegmuseum. Daarnaast zijn onder andere ook de HTMU-loods, Wachterswoning 47A en de Werkspoorfabriek in de Domstad te bezoeken.

Ook het Noord-Nederlands Trein & Trammuseum in het stationsgebouw van Zuidbroek organiseert extra activiteiten.

Naast de stations die nog altijd in het Spoorboekje staan, zijn onder andere ook de voormalige stationsgebouwen van De Kwakel, Houten, Huis ter Heide, Lisse, Uithoorn en Vinkeveen te bezoeken. De SHM opent de stationsgebouwen van Medemblik en Twisk.

Andere monumentale spoorse bouwwerken

In Haarlem is het gebouw van Seinwezen te bezoeken. In Culemborg zijn activiteiten bij de spoorbrug over de Lek en de monumentale locomotiefloods. In Bad Nieuweschans is de remise te bezoeken. In Uithoorn zijn activiteiten bij de voormalige spoorbrug over de Amstel. In Rotterdam is de iconische Hef te bezoeken.

In Roosendaal wordt traditiegetrouw veel aandacht besteed aan de stad als spoorstad. Naast de activiteiten in het stationsgebouw zijn er presentaties in Seinhuis B en zijn bij de monumentale locomotiefloods onder andere de vorderingen aan de renovatie van Benelux-treinstel 220.902 van Stichting Hondekop te zien. Tussen het station en de locomotiefloods rijdt een historische bus.

In de loop van de zomer wordt het programma van Open Monumentendag 2024 verder aangevuld.

Bekijk het complete programma van Open Monumentendag 2024 op openmonumentendag.nl

Op de foto boven dit artikel het enige bewaarde stationsgebouw aan de voormalige spoorlijn tussen Bilthoven en Zeist: Het voormalige stationsgebouw van Huis ter Heide met in de tuin locomotor 329. Huis ter Heide, 16 april 2022.