3 april 2024
Vanaf 1967 zet NS Plan U-treinstellen op de West-Friese diesellijnen in. Met de elektrificatie van de verbindingen verdwijnt het materieel in 1974 weer uit Noord-Holland. Tijdens Koningsdag 2024 laat de NVBS het inmiddels klassieke dieselmaterieel na vijftig jaar in zowel gele als rode uitvoering weer door West-Friesland rijden.
Ter vervanging van het vooroorlogse dieselmaterieel laat NS tussen 1960 en 1963 42 driewagenstellen van het type Plan U bouwen. Het materieel is voorzien van de nieuwste technieken als automatische deuren en koersrollen. De treinstellen doen bijna vier decennia lang dienst op de drukkere diesellijnen.
Met de komst van het Dieselmaterieel ’90 begint de zwanenzang van het materieel. Eind jaren ’90 gaan de eerste treinstellen buiten dienst en huren nieuwe vervoerders Syntus en NoordNed enkele stellen voor het opzetten van hun treindiensten. NS laat 2001 en 2002 nog vijftien treinstellen uitgebreid reviseren. In december 2003 gaan de gemoderniseerde stellen alweer terzijde. Terwijl een buitenlands avontuur er niet meer in zit, blijven diverse stellen met een museale bestemming bewaard.
Plan U in West-Friesland
Ter versterking en vervanging van de oude DE 5-treinstellen zet NS vanaf 1967 Plan U-treinstellen in op de trajecten Amsterdam – Enkhuizen en Alkmaar – Hoorn. In 1974 zijn beide trajecten geëlektrificeerd en verdwijnen de dieseltreinstellen weer.
Tijdens Koningsdag 2024 laat de NVBS het inmiddels klassieke dieselmaterieel 50 jaar na het afscheid weer door West-Friesland rijden. Rond 10.00 uur vertrekt treinstel 151 van de 2454 Crew als Koningsdagtrein vanuit Amersfoort via Purmerend naar Hoorn. Op de museumlijn van de Stoomtram Hoorn-Medemblik ontmoet de gele 151 rode duivel 115, eveneens eigendom van de 2454 Crew. Op de museumlijn zijn verschillende fotostops met beide stellen in verschillende combinaties georganiseerd. Na afloop keert de 151 via Alkmaar en Haarlem terug naar Amersfoort.
In 2019 is de Stichting 2454 Crew op zoek naar een dieseltreinstel om na werkzaamheden zogenaamde roestritten uit te kunnen voeren. De stichting schaft hiervoor bij respectievelijk de Stichting DE3 en de SHD de beschikbare Plan U-treinstellen 115 en de 151 aan. De gele 151 is met onderdelen van de 115 weer rijvaardig gemaakt en vanaf maart 2020 actief voor de stichting. De gehavende 115 is intussen in Onnen gestald. In januari 2024 maakt de stichting bekend ook de rode onderdelenleverancier 115 op te gaan knappen. De Koningsdagrit van de NVBS is het eerste publieke optreden van het treinstel in bijna tien jaar.
Meer informatie over de Koningsdagrit op nvbs.com
Op de foto boven dit artikel: Het is niet de eerste keer dat Plan U 151 op de museumlijn van de SHM te zien is. Zo komt het treinstel op 20 augustus 2022 tijdens een excursie in Wognum aan.