NS International neemt afscheid van de klassieke IC Brussel

Op 29 september 1957 introduceren NS en NMBS een frequente internationale treindienst tussen Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Antwerpen en Brussel. Voor de treinen is een speciale variant van het Materieel ’54 ontwikkeld. De twaalf treinstellen vormen het eerste spoorwegmaterieel dat geschikt is voor twee verschillende bovenleidingsspanningen. Hoewel het de bedoeling is om de treinstellen ook naar Luxemburg te laten rijden, blijft de Beneluxdienst altijd beperkt tot Amsterdam – Brussel.

In 1970 wordt ‘de Benelux’ een aparte treindienst, los van de binnenlandse diensten. NS onderzoekt intussen om een extra serie Plan V-treinstellen geschikt te maken voor de dienst naar België. Uiteindelijk is besloten met bestaand materieel trek-duwtreinen te vormen. De treinstammen komen in 1974 op de baan en bestaan uit een Belgische meerspanningslocomotief uit de Reeks 25.5, twee Belgische rijtuigen, drie Plan W-rijtuigen en een tot stuurstandrijtuig omgebouwd Plan D-rijtuig.

De nieuwe Benelux

Op 3 oktober 1986 verschijnt de eerste nieuwe Benelux-treinstam bestaande uit een locomotief uit de Reeks 11.8 rood-gele Intercityrijtuigen in de reizigersdienst. De daaropvolgende maanden stromen ook de andere treinstammen geleidelijk in. Per 1 juli 1987 rijden alle treinen met het nieuwe materieel.

In 2007 krijgen de Beneluxrijtuigen, met uitzondering van de stuurstandrijtuigen, de wit-roze kleurstelling van NS Hispeed. De nieuwe kleuren zijn een voorproefje van het nieuwe materieel dat voor de Hogesnelheidslijn is besteld en op korte termijn de bestaande treinen naar Brussel moet vervangen. Met het naderende einde van de ‘oude’ Beneluxtrein zijn de stuurstandrijtuigen, in tegenstelling tot de andere rijtuigen, niet meer gemoderniseerd.

Wanneer de spoortunnel onder het Antwerpse Centraal station gereed is, is de inzet van trek-duwstammen en de inzet van de Reeks 11.8 is niet langer noodzakelijk. In 2008 start dan ook de inzet van TRAXX-locomotieven van de NMBS.

Benelux wordt Fyra…

Na jaren uitstel moet de Beneluxdienst bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2013 worden vervangen door de nieuwe Fyra-treinen die gebruikmaken van de Hogesnelheidslijn. Speciaal voor het eind van de reguliere Beneluxdienst is de Belgische locomotief 1182 opgeknapt om op 8 december 2012 nog eenmaal een treinpaar tussen Brussel Zuid en Amsterdam Centraal te rijden. Een dag later start de inzet van de nieuwe Fyra-treinstellen. Na diverse problemen besluit NS Hispeed de complete serie treinstellen vanaf 17 januari 2013 al niet meer in te zetten.

Op 18 februari 2013 starten NS en NMBS met het beschikbare materieel een beperkte treindienst tussen Den Haag HS en Brussel Zuid. In de loop van het jaar breidt NS de frequentie verder uit en rijden de treinen ook weer van en naar Amsterdam. Om voldoende materieel beschikbaar te hebben, rijdt een aantal treinen tijdelijk met Belgische rijtuigen.

10 Jaar blessuretijd voor Intercityrijtuigen

In 2014 besluit NS alle Intercityrijtuigen voor een laatste keer te reviseren en een groot aantal TRAXX-locs bij te bestellen om alle geplande diensten via de Hogesnelheidslijn, waaronder de treindienst naar België, voorlopig uit te kunnen voeren. De besmette namen NS Hispeed en Fyra verdwijnen en de opgeknapte Intercityrijtuigen krijgen allemaal de klassieke geel-blauwe intercitykleurstelling. In commerciële uitingen heeft de naam Benelux inmiddels plaatsgemaakt voor IC Brussel.

Laatste ronde voor de klassieke IC Brussel

De instroom van de nieuwe ICNG-treinstellen en aflopende leasecontracten voor de TRAXX-locomotieven zorgen ervoor dat de eerste Intercityrijtuigen vanaf december 2022 geleidelijk uit de binnenlandse reizigersdienst verdwijnen. Alle treinen tussen Amsterdam en Brussel rijden echter nog tot 15 december 2024 met Intercityrijtuigen.

NS en NMBS maken intussen in augustus 2023 bekend dat het aantal Intercitytreinen tussen Nederland en België bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2025 verdubbelt van 16 naar 32. De treinen tussen Amsterdam en Brussel vertrekken voortaan elk uur vanuit Amsterdam Zuid en stoppen alleen nog op Schiphol, Rotterdam Centraal, Antwerpen Centraal en Brussel Zuid. Vanwege de beperkte infrastructuur op station Amsterdam Zuid beginnen en eindigen de treinen in Lelystad. De treinen worden gereden met de nieuwe ICNG-treinstellen en krijgen de naam EuroCity Direct. De ‘oude’ IC Brussel rijdt voortaan elk uur onder de naam EuroCity tussen Rotterdam Centraal en Brussel Zuid en doet alle stations aan waar de oude Benelux ook stopt. Deze treindienst wordt gereden met een combinatie van Belgische Traxx-locomotieven en I11-rijtuigen.

De komst van de EuroCity Direct en EuroCity bij het ingaan van de dienstregeling 2025 zorgt ervoor dat de klassieke IC Brussel na 14 december 2024 uit Het Spoorboekje verdwijnt. Bovendien vertrekken de treinen naar Brussel voortaan niet meer vanuit Amsterdam Centraal.

Ter gelegenheid van het afscheid laat NS op de laatste dag de IC Brussel Afscheids Express rijden. De afscheidstrein, met aan boord onder andere oud-personeelsleden, rijdt de reguliere ritten die om 9:25u en 17:25u uit Amsterdam Centraal vertrekken. De treinen vertrekken om 12:44u en 20:44u weer vanuit Brussel Zuid. Deze allerlaatste IC Brussel komt om 23:35 op spoor 2b, ter hoogte van de Koninklijke wachtkamer op Amsterdam Centraal aan. Ook aankomst van de treinen die die dag om 8:35u, 9:35u en 22:35u vanuit Brussel op Amsterdam Centraal arriveren, is hier gepland.