28 juni 2024

In 1969 ontstaat door het samenvoegen van een aantal stoptreindiensten de rechtstreekse treinverbinding tussen Zwolle en Vlissingen. Een jaar later is de verbinding zelfs een officiële intercitydienst. In 1988 wordt de treindienst ingekort tot Roosendaal en moeten reizigers tussen Zeeland en Noord-Brabant in de grensplaats overstappen. Omdat deze overstap lang niet altijd mogelijk is, wordt de roep om de terugkeer van de rechtstreekse treindienst steeds luider. In december 2025 trekt NS de treindienst tussen Zwolle en Roosendaal weer eenmaal per uur door naar Vlissingen en keert de langste binnenlandse treindienst terug in het Spoorboekje.

De binnenlandse treindienst van en naar Zeeland is sinds jaar en dag op Rotterdam en Amsterdam gericht. Daarnaast zijn er ook treinen die bij Roosendaal naar de Brabantse Stedenrij afbuigen. Van 1950 tot 1957 rijden de treinen zelfs hoofdzakelijk tussen Vlissingen en Nijmegen. Na de elektrificatie van de Zeeuwse Lijn in 1957 rijden alle treinen weer van en naar Amsterdam.

Rechtstreeks van Zwolle naar Vlissingen

Aan de vooravond van de invoering van Spoorslag ’70 voert NS eind jaren ’60 al een aantal verbeteringen in de dienstregeling door. Ook wordt het materieelpark geleidelijk herverdeeld, zodat het Materieel ’54 de meeste belangrijke sneltreindiensten gaat rijden. Een aantal lange treinverbindingen waarbij niet gekoppeld of kop gemaakt hoeft te worden, is toebedeeld aan getrokken treinen. Zo is voor een effectieve inzet van de rijtuigen in 1969 tussen Zwolle, Roosendaal en Vlissingen een doorgaande treindienst in het leven geroepen. De nieuwe verbinding bestaat feitelijk uit enkele samengevoegde stoptreindiensten.

Wanneer een jaar later Spoorslag ’70 ingaat, is de relatief trage verbinding zelfs één van de hoogwaardige intercitydiensten. Naast de uurdienst Zwolle – Vlissingen rijdt het andere halfuur een trein van Zwolle naar Roosendaal. Ondanks de Intercitystatus kennen de treinen een groot aantal tussenstops en zet NS naast getrokken treinen met Plan E en W-rijtuigen ook het Materieel ’46 in. In de loop van de jaren ’70 rijdt het intercitywaardige Materieel ’54 wel de doorgaande Intercity’s tussen Zwolle en Vlissingen. Het andere halfuur zet NS het oude Materieel ’46 tussen Zwolle en Roosendaal in.

In 1970 introduceert NS de Intercity, de 40 steden tempo trein. Hoewel de treinverbinding tussen Zwolle, Roosendaal en Vlissingen ook de status van intercityverbinding krijgt, rijden de treinen in eerste instantie vrijwel het complete traject als stoptrein. De treinen Zwolle – Roosendaal slaan alleen Wijhe, Olst, Ravenstein en Gilze-Rijen over. De treinen tussen Zwolle en Vlissingen rijden non-stop tussen Zutphen en Arnhem. Desondanks duurt de rechtstreekse rit van Zwolle naar Vlissingen dan nog 4 uur en 25 minuten. Later voert NS op verschillende baanvakken aparte stoptreindiensten in en kan de treindienst worden versneld. Een treinrit tussen Zwolle en Vlissingen duurt zo het laatste jaar nog ‘maar’ 3 uur en 57 minuten.
Einde van de doorgaande treindienst

In januari 1982 vervangt NS de treinstellen weer door getrokken treinen. Naast de oude Plan E-rijtuigen duiken ook de overbodig geraakte Plan K– en N-rijtuigen op de verbinding op. De rijtuigen komen vrij door de instroom van de nieuwe Intercityrijtuigen. Terwijl de laatste blauwe rijtuigen in 1988 buiten dienst gaan, kort NS de verbinding Zwolle – Vlissingen in tot Roosendaal. Tussen Roosendaal en Vlissingen gaat een aparte stoptreindienst rijden. Desondanks rijdt tot 1994 nog dagelijks planmatig een enkele doorgaande trein tussen Zwolle en Vlissingen.

Wind in de zeilen voor terugkeer van de treindienst

De rechtstreekse treindienst tussen Zeeland en steden als Breda en Tilburg wordt in de loop der tijd steeds vaker gemist. Want, hoewel er op papier een prima overstapmogelijkheid in Roosendaal is, is deze in de praktijk vaak niet haalbaar.

Het duurt echter tot 2020 tot weer concreet over een doorgaande treindienst tussen Zeeland en Noord-Brabant gesproken wordt. Dat jaar bereiken het kabinet, de Provincie Zeeland, het Waterschap Scheldestromen en de gemeente Vlissingen een akkoord over een pakket maatregelen ter compensatie van het niet realiseren van een marinierskazerne in Vlissingen. Eén van de onderdelen van het pakket ‘Wind in de Zeilen’ is een verbetering van de treinverbinding met Breda.

Op 28 juni 2024 wordt bekend dat de Provincie Zeeland, NS, ProRail en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat als oplossing de treindienst Zwolle – Roosendaal, net als tussen 1969 en 1988, weer eenmaal per uur doortrekken naar Vlissingen. Hierdoor rijden vanaf december 2025 vanuit Zeeland elk uur twee treinen naar Amsterdam en één trein via de IJssel-Brabantroute naar Zwolle.

De treindienst tussen Zwolle en Vlissingen is met 3 uur en 47 minuten vanaf december 2025 weer de langste binnenlandse treindienst in Nederland. De rit is drie minuten langer dan die van de spitstrein die op doordeweekse ochtenden tussen Den Helder en Maastricht rijdt.

Lees meer over het doortrekken van de treindienst Zwolle – Roosendaal naar Vlissingen op ns.nl

Op de foto boven dit artikel nadert VIRM-treinstel 8745 op 24 juni 2023 vanuit Rotterdam Stadion eindstation Vlissingen.