NS bestelt in 2016 bij het Franse Alstom 79 treinstellen ter vervanging van de Intercityrijtuigen en een deel van de ICM-treinstellen. De treinstellen van het type Coradia Stream krijgen bij NS de projectnaam Intercity Nieuwe Generatie en zijn naast het conventionele spoorwegnet ook geschikt voor de HSL-Zuid. In mei 2020 komt het eerste ICNG-treinstel in Nederland aan. Anderhalf jaar later is het materieel officieel toegelaten op het Nederlandse spoorwegnet en begint het proef- en opleidingsprogramma. Uiteindelijk moet op 19 april 2023 het eerste treinstel in de reizigersdienst verschijnen.
NS bestelt in 2016 bij het Franse Alstom 79 nieuwe enkeldekstreinstellen ter vervanging van de Intercityrijtuigen en een deel van de ICM-treinstellen uit de jaren ’80. De treinstellen van het type Coradia Stream krijgen bij NS de projectnaam Intercity Nieuwe Generatie en zijn naast het conventionele spoorwegnet ook geschikt voor de HSL-Zuid. Hier zijn ze indirect de vervanger van de V250-treinstellen. Twee treinstellen uit de bestelling zijn geschikt voor de treindienst naar België. Later is deze bestelling met 19 treinstellen uitgebreid. Ook laat NS twee treinstellen uit de eerste bestelling geschikt maken voor het Duitse spoorwegnet.
Begin 2019 is het eerste treinstel gereed en beginnen de testritten op het testcircuit in het Tsjechische Velim. In de loop van het jaar komen nog enkele treinstellen op de baan voor diverse testen in Duitsland en de Weense klimaatkamer. Op 23 mei 2020 komt het eerste ICNG-treinstel in Nederland aan. Anderhalf jaar later is het materieel officieel toegelaten op het Nederlandse spoorwegnet en begint het proef- en opleidingsprogramma.
In de loop van 2022 levert Alstom nog enkele treinstellen voor het rijden van test-, toelatings- en instructieritten. Intussen komen verschillende softwareproblemen aan het licht. Met een software-update is een deel van de kinderziektes opgelost, maar ontstaan ook weer nieuwe problemen. Ook blijkt dat de laskwaliteit bij de geleverde proeftreinstellen niet aan de eisen voldoet. Alle in Nederland aanwezige treinstellen moeten daarom, voordat ze in dienst komen, voor herstelwerk terug naar de fabriek.
Op 5 januari 2023 maakt de Inspectie Leefomgeving en Transport bekend dat de treinstellen officieel aan de toelatingseisen voldoen en zijn goedgekeurd voor het Nederlandse spoor. Op 11 maart 2023 komt de 3222 als eerste volledig goedgekeurde treinstel in Nederland aan. Het treinstel verschijnt -onder voorbehoud- op woensdag 19 april 2023 in de reizigersdienst. In eerste instantie gaat het treinstel doordeweeks in de 900-serie tussen Amsterdam en Rotterdam rijden. In het weekend rijdt het treinstel in een omloop in de 1000-serie op hetzelfde traject. Half mei wordt een tweede treinstel in deze treinseries verwacht. De ritten met reizigers zijn de laatste fase van het proefbedrijf. Na een aantal weken vindt de officiële introductie van de ICNG in de reizigersdienst plaats.
Terwijl de treinstellen die in Nederland gebruikt zijn voor de test-, toelatings- en instructieritten geleidelijk voor herstelwerk terugkeren naar de fabriek, komt vanaf de eerste week van april 2023 elke week één of twee nieuwe treinstellen in Nederland aan. De nieuwe treinstellen arriveren doorgaans op zondag en worden meestal naar Zwolle gebracht.
In de loop van de zomer moeten steeds meer treinstellen in de IC Direct-diensten verschijnen. Wanneer voldoende materieel beschikbaar is, gaan ze ook in de Intercityverbinding tussen Den Haag en Eindhoven rijden. In het najaar van 2023 volgt een deel van de Intercity’s tussen Den Haag, Groningen en Leeuwarden. De geplande doorkoppeling van de IC Direct met de treindiensten die over de Hanzelijn rijden, vindt waarschijnlijk pas plaats bij het ingaan van de dienstregeling 2025. Dat jaar moeten de treinstellen ook de IC Brussel gaan rijden.
Oorspronkelijk zouden de eerste ICNG-treinstellen in de loop van 2021 in de reizigersdienst verschijnen. Omdat volgens prognose in 2022 voldoende treinstellen in dienst zijn, zou de dienstregelingsnelheid van de IC Direct-treinen op de HSL-Zuid bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2023 van 160 km/u naar 200 km/u worden verhoogd. Productieproblemen, de gevolgen van Covid-19 en een ongeval met twee gesleepte treinstellen in Duitsland zorgen ervoor dat de introductie van de ICNG in de reizigersdienst verschuift naar eind 2022. Uiteindelijk is deze planning ook niet gehaald. De latere indienststelling van het ICNG-materieel heeft vooralsnog geen gevolgen voor de geplande dienstregeling. Sinds de redelijk problematische introductie van het SLT-materieel zorgt NS er voor dat bij de komst van nieuw materieel voldoende oud materieel beschikbaar is voor het geval een nieuwe materieelserie bij het ontdekken van een mankement tijdelijk compleet uit dienst moet. Voor normale treinstellen houdt de vervoerder een periode van één jaar aan. Voor materieel dat bestemd is voor de HSL geldt sinds het Fyra-debacle zelfs een periode van twee jaar. Door het aflopende leasecontract van een aantal TRAXX-locomotieven, heeft NS vanaf september 2023 echter niet langer voldoende materieel achter de hand voor een vervangende treindienst op de HSL-Zuid.
Op de foto boven dit artikel zijn de 3302 en 3301 voor testritten in België op 12 november 2022 bij het Brabantse Biezenmortel onderweg van Utrecht naar het Belgische Vorst.