31 oktober 2024
In 1994 bestelt de Deutsche Bahn dertien ICE 3M-treinstellen voor het grensoverschrijdende verkeer. Een jaar later bestelt ook NS vier treinstellen van het type. De treinstellen komen tussen 1997 en 2000 in dienst. Vanaf eind 2000 rijden de treinstellen de ICE-dienst Amsterdam – Keulen – Fankfurt. Later zet de DB de stellen ook in tussen Frankfurt, Brussel en Parijs. Nog geen twintig jaar later krijgen de stellen steeds meer met hardnekkige storingen te maken. Medio juni 2024 zijn ze in het grensoverschrijdende treinverkeer vervangen door nieuwe treinstellen van het type ICE 3neo. Medio april 2025 gaan de laatste treinstellen definitief bij DB uit dienst.
In navolging van de treinstellen van de types ICE 1 en 2 bestelt de Deutsche Bahn in 1994 bij Siemens 50 treinstellen van het type ICE 3 voor het binnenlandse langeafstandsvervoer en dertien stellen voor grensoverschrijdende treindiensten. Deze laatste stellen krijgen de type-aanduiding ICE 3M, waarbij de M staat voor multicourant. NS vult de bestelling aan met vier treinstellen. De serie ICE 3 onderscheidt zich van de oudere types doordat de treinstellen geen aparte motorrijtuigen hebben. DB brengt de reguliere ICE 3-treinstellen onder in de Baureihe 403. De ICE 3M-stellen vormen de Baureihe 406 en krijgen de nummerreeks 4601-4613. De NS-treinstellen hebben de nummers 4651-4654. De meeste treinstellen van de DB zijn vernoemd naar een Duitse stad. De NS-stellen 4651 en 4652 krijgen respectievelijk de namen Amsterdam en Arnhem. De treinstellen hebben een maximale dienstsnelheid van 330 km/u. In Nederland rijden de stellen echter alleen over het conventionele spoor en de Betuweroute en hierdoor niet sneller dan 140 km/u.
Buitenlandse inzet ICE 3M-treinstellen
Het eerste NS-treinstel rijdt van juni tot november 2000 ter gelegenheid van de Expo 2000 als extra trein tussen Amsterdam en Hannover. In november 2000 nemen de treinstellen de EuroCity-dienst tussen Amsterdam en Keulen over. Hierbij rijdt dagelijks één trein van en naar Frankfurt (M). In de treindienst rijden zowel de Nederlandse stellen als Duitse soortgenoten. Vanaf december 2002 rijden de treinstellen alle treinen tussen Amsterdam en Frankfurt. Vanaf december 2003 rijdt één trein door naar Basel.
In 2007 zijn zes treinstellen aangepast voor de treindienst in België en Frankrijk. De stellen zijn ondergebracht in de aparte nummerreeks 4680-4685. Datzelfde jaar gaat de rechtstreekse treindienst tussen Frankfurt en Brussel van start.
Steeds meer defecten
De ICE 3M-treinstellen raken opvallend vaak defect. Zo valt de airco tijdens de zomermaanden regelmatig uit. Ook doen zich andere defecten voor, vooral tijdens de inzet onder gelijkspanning. Zo moet bij Zevenaar regelmatig een gestrand treinstel worden weggesleept. Doordat maar een beperkt aantal treinstellen beschikbaar is en NS niet met vervangend materieel naar Emmerich kan rijden, lopen reizigers regelmatig uren vertraging op.
Complete serie treinstellen vervangen
De treinstellen hebben nooit een grote revisie gehad en ook de ETCS-installatie kan de laatste jaren niet meer worden bijgewerkt. Omdat alleen binnenlandse inzet geen oplossing is, besluit DB de treinstellen binnen afzienbare tijd af te voeren. Dit is mogelijk door de bestelling van 30 extra treinstellen van het type ICE 3neo bovenop de 43 treinstellen die DB al eerder bij Siemens besteld heeft. De extra treinstellen zijn ook geschikt voor de inzet in België en Nederland.
Terwijl de eerste treinstellen voor de binnenlandse dienst eind 2022 de eerste reizigers vervoeren, rijden eerste internationale stellen vanaf de zomer van 2023 proefritten in België en Nederland. In het voorjaar van 2024 zijn de stellen in beide landen toegelaten.
Wisseling van de wacht in Nederland en België
Op 13 juni 2024 komt het eerste ICE 3neo-treinstel als trein 254 als eerste reguliere reizigerstrein in Nederland aan. De daaropvolgende dagen zijn de ICE 3M-treinstellen in alle ICE-diensten tussen Frankfurt, Amsterdam én Brussel vervangen door hun opvolgers. De treinstellen van NS gaan hierna over naar Deutsche Bahn. De vervoerder zet de stellen sindsdien in de binnenlandse ICE-diensten rond Frankfurt en Keulen in.
ICE 3M definitief uit dienst
De eerste reguliere ICE treinstellen verschijnen in 1991 bij DB in de reizigersdienst. Hierna volgen verschillende deelseries en types. Het type ICE 3M is het eerste dat volledig uit dienst gaat.
Hoewel de treinstellen ook in de dienstregeling 2025 zijn opgenomen, verwacht DB in de eerste maanden van het jaar voldoende ICE 3neo-treinstellen beschikbaar te hebben om de laatste ICE 3M-treinstellen definitief buiten dienst te kunnen stellen. De laatste inzet van de slechts 25 jaar oude treinstellen is voorzien op 16 april 2025.

Op de foto boven dit artikel rijdt NS-treinstel 4652 op 9 augustus 2014 door werkzaamheden via Hilversum van Frankfurt naar Amsterdam. Het treinstel passeert hier station Diemen.