21 oktober 2024

Na jaren onderhandelen en voorbereiding gaan in november 2024 de ingrijpende werkzaamheden aan de 70 kilometer lange spoorlijn tussen Emmerich en Oberhausen van start. Het traject is vanaf Nederland gezien de tweede etappe van de goederencorridor tussen de Rotterdamse haven en Genua. Terwijl het Nederlandse deel volledig gescheiden is van het reizigersvervoer, wordt langs het Duitse traject een derde spoor aangelegd. De werkzaamheden hebben maar liefst 80 weken grote invloed op zowel het goederen- als reizigersvervoer aan beide zijden van de grens.

In de jaren 1980 ontstaan de eerste plannen om de bestaande spoorlijn tussen Dordrecht, Geldermalsen en Elst om te bouwen tot deel van een hoogwaardige goederenlijn tussen de Rotterdamse haven en het Duitse achterland. Om woonkernen te ontzien, onder andere met het oog op veiligheid en geluidshinder en het voorkomen van conflicten met reizigerstreinen is in 1993 besloten een geheel nieuwe spoorlijn aan te leggen. Vijf jaar later begint uiteindelijk de aanleg van de nieuwe Betuwelijn. In 2007 is de Betuweroute, zoals de lijn uiteindelijk is genoemd, in gebruik genomen.

Betuweroute in Duitsland

Even ten oosten van Zevenaar sluit de Betuweroute aan op aloude Rhijnspoorweg naar Duitsland. Voorbij de grens zijn geen verdere aanpassingen gedaan en maken de goederen- en reizigerstreinen gebruik van de klassieke dubbelsporige verbinding naar Oberhausen. Hoewel er in de aanloop naar de verbetering van het noordelijke deel van de Europese goederencorridor tussen de Rotterdamse haven en Genua al plannen zijn voor een derde spoor tussen Zevenaar, Emmerich en Oberhausen, duurt het tot 2015 tot de aanleg voorzichtig van start gaat.

De daaropvolgende jaren zijn al enkele overwegen vervangen door ongelijkvloerse kruisingen en wordt bij enkele stations al ruimte gemaakt voor de toekomstige situatie. Ook verschijnen op diverse plekken langs de route de eerste hoge geluidsschermen.

De ’80 weekse’

Op 1 november 2024 gaan de werkzaamheden aan het 70 kilometer lange traject in Duitsland écht van start. In de 80 weken tot en met mei 2026 wordt langs het complete traject tussen Emmerich en Oberhausen het derde spoor aangelegd. Hiervoor worden onder andere meer dan honderd kunstweken verbouwd of nieuw gebouwd. Ook worden twaalf stations aangepast. Langs het complete traject wordt de beveiliging opnieuw ingericht zodat treinen op kortere afstand van elkaar kunnen rijden.

De werkzaamheden hebben grote invloed op zowel het goederen- als het reizigersvervoer aan beide zijden van de grens. In Nederland heeft ProRail de afgelopen jaren met het zogenaamde ‘Minder Hinder-pakket’ al verschillende maatregelen genomen om de hinder van omgeleide goederentreinen voor omwonenden en vervoerders te beperken.

Van de 80 weken is de spoorlijn in Duitsland in totaal twintig weken volledig gestremd. Die periode wordt het goederenvervoer met name via de Brabantroute en Bad Bentheim omgeleid. De ICE tussen Amsterdam en Frankfurt rijdt via Venlo. De regionale treinen vanuit zowel Arnhem als Venlo naar Duitsland worden vervangen door bussen. Laatstgenoemde treindienst is geschrapt om ruimte te maken voor de vele omgeleide treinen. In de weekenden rijdt de RE13 tussen 9:00u en 20:00u wel.

De overige 60 weken is één van de twee sporen gestremd en gaat het reizigersvervoer, al dan niet met een aangepaste dienstregeling, zoveel mogelijk door. Ook een deel van de goederentrein rijdt dan de normale route via Emmerich. Daarnaast worden dagelijks zo’n tien tot vijftien treinen via Venlo of Bad Bentheim omgeleid.

In de periode 25 november tot en met 14 december 2024 rijdt de ICE wel via Emmerich, maar kan vanwege de verschuiving van de dienstregeling niet stoppen op Arnhem Centraal. Reizigers zijn hierdoor aangewezen op de RE19. De dienstregeling 2025 is zodanig aangepast dat de treinen wel weer in Arnhem kunnen stoppen als ze via Emmerich rijden.

Eén van de eerste aanpassingen aan de Duitse zijde van de grens is de vervanging van een overweg even ten oosten van Preast door een viaduct voor het wegverkeer. Vanaf het viaduct is op 23 juni 2024 ÖBB 1293 183 met de Linz/Rheinhausen shuttle naar Waalhaven Zuid en Maasvlakte West op de dan nog dubbelsporige route vanuit Oberhausen te zien. Net als op veel andere plekken langs de route zijn enkele maanden voor de start van de ’80 weekse’ nog geen voorbereidende werkzaamheden te zien.