8 juni 2024
In juni 2024 is het 150 jaar geleden dat de HSM tussen Amsterdam en Amersfoort het eerste deel van de Oosterspoorweg in gebruik neemt. Tegelijkertijd is ook de zijtak tussen Hilversum en het Utrechtse Maliebaanstation gereed. Op zaterdag 8 juni 2024 wordt de verjaardag van beide verbindingen gevierd. De VSM rijdt die dag onder grote belangstelling met de Oosterspoorweg Express een aantal ritten tussen Hilversum en Utrecht Maliebaan. In en om de bewaarde stationsgebouwen van Baarn en Utrecht vinden diverse activiteiten plaats.
Met het oog op de toenemende concurrentie van de Staatsspoorwegen, gaan ook de oude spoorwegmaatschappijen weer nieuwe spoorlijnen aanleggen. Zo kijkt de de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij voor het eerst naar een verbinding met Duitsland. De spoorwegmaatschappij neemt tussen 1874 en 1876 de zogenaamde Oosterspoorweg tussen Amsterdam, Amersfoort en Zutphen in gebruik.
De Nederlandsch-Westfaalsche Spoorweg-Maatschappij zorgt voor het resterende deel naar Winterswijk en het Duitse achterland. Naast belangrijke aanvoerroute voor steenkool, groeit de lijn in de loop de jaren uit tot een belangrijke schakel tussen Amsterdam en Noord- en Oost-Nederland. Ook is de spoorlijn een belangrijke impuls voor de ontwikkeling van verschillende dorpen in Het Gooi. Met de zijtak naar Utrecht krijgt de HSM een eigen station in de stad en ontstaan via een overstapstation bij Lunetten ook goede verbindingen naar het zuiden.
Oosterspoorweg Express
In juni 1874 neemt de HSM het dubbelsporige baanvak tussen Amsterdam Oosterdok en Amersfoort in gebruik. Tegelijkertijd is ook de zijtak tussen Hilversum en het Utrechtse Maliebaanstation gereed. Op zaterdag 8 juni 2024 wordt het 150-jarig bestaan van beide verbindingen uitgebreid gevierd. Die dag rijdt de VSM onder grote belangstelling een aantal ritten tussen Hilversum, Baarn, Amersfoort en Utrecht Maliebaan.
De tractie van de zogenaamde Oosterspoorweg Express wordt verzorgd door de 23 076 en DE-locs 2459 en 2530. De trein bestaat uit een aantal Blokkendoosrijtuigen en een Stalen D. Voor de ritten zijn geen tickets te koop. De omliggende gemeenten en het Spoorwegmuseum geven deze elk op hun eigen manier weg.
Aan de gedeeltes van Oosterspoorweg die in 1874 geopend zijn, blijven uiteindelijk twee originele stationsgebouwen bewaard. In en om beide gebouwen vinden diverse activiteiten plaats. In het Utrechtse Maliebaanstation, waar sinds jaar en dag het Spoorwegmuseum is gevestigd, kunnen bezoekers onder andere de tentoonstelling rondom het 150-jarig bestaan van het station bezoeken. Ook in en om station Baarn vinden diverse activiteiten plaats. Zo is de Koninklijke wachtkamer open voor publiek, lopen acteurs op het perron en verzorgen de 2454 Crew en Railexperts een kleine materieelshow.
Op de foto hierboven de materieelshow op station Baarn met van voor naar achter Tommie & Tess 9902 van Railexperts, Motorpost 3029 van de 2454 Crew, de 1251 van RXP en de honderdjarige mC 9002 van de 2454 Crew. De treinen staan op spoor 1. Hoewel het spoor na de herinrichting van het emplacement overbodig is, blijft het dankzij een lokaal initiatief liggen en bovendien aangesloten op het spoorwegnet en kan zo nog regelmatig voor speciale gelegenheden gebruikt worden.
Op de foto boven dit artikel de 23 076 met de laatste Oosterspoorweg Express naar de Maliebaan bij vertrek uit Amersfoort.