De 26 kilometer lange spoorlijn tussen Zuidbroek en Delfzijl is de meest noordelijke tak van het netwerk van Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij. De NOLS neemt het sluitstuk waarmee de Twentse industrie en de haven van Delfzijl zijn verbonden in januari 1910 in gebruik. Uiteindelijk blijft het vervoer, net als op de meeste lokaallijnen, achter op de verwachtingen. In 1929 krijgt de lijn bovendien concurrentie van de Woldjerspoorweg tussen Groningen en Delfzijl. De nieuwe verbinding maakt tussen Weiwerd en Delfzijl gebruik van de lokaallijn van de NOLS. Vijf jaar na de opening van de Woldjerspoorweg staakt NS het reizigersvervoer tussen Zuidbroek en Weiwerd. In mei 1941 staakt NS ook het reizigersvervoer over het Woldjerspoor. Ruim een jaar later is ook het goederenvervoer op beide lokaallijnen opgeheven en worden de rails op last van de bezetter opgebroken.

De restanten van de spoorlijn tussen Zuidbroek en Delfzijl verdwijnen de daaropvolgende decennia grondig uit het landschap. Zo zijn alle stationsgebouwen gesloopt en is het baanlichaam slechts op enkele plekken terug te vinden in het landschap.

De NOLS maakt in Zuidbroek gebruik van het bestaande station van de Staatsspoorwegen. Het stationsgebouw is na het wegvallen van het meeste treinverkeer aanzienlijk verkleind. Na de eeuwwisseling is het gebouw echter weer zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat herbouwd. Vanaf het station buigt de lijn naar Delfzijl van de hoofdlijn af naar het noorden. De spoordijk klimt hier naar de draaibrug over het Winschoterdiep. Tussen de Industrieweg en de waterweg is de spoordijk nog enigszins te herkennen. Van de brug zelf is na de verbreding van het Winschoterdiep niets meer terug te vinden. Aan de overzijde blijft de voormalige brugwachterswoning bewaard. De sporen van het viaduct over de Trekweg en de spoordijk zijn ook hier zorgvuldig gewist.

De rest van de spoorzoektocht volgt op een later moment…

In tegenstelling tot de andere gesloten lokaallijnen in Groningen, waar veel van de gebouwen na het beëindigen van het reizigersvervoer zijn verbouwd tot woonhuis, zijn alle voormalige stations- en haltegebouwen tussen Zuidbroek en Delfzijl gesloopt. De drie ‘echte’ stationsgebouwen langs de lijn zijn standaardontwerpen van de NOLS. Het ontwerp in Noordbroek is gelijk aan dat van Hardenberg en het gebouw in Nieuwolda is in spiegelbeeld gebouwd. Het stationsgebouw van Weiwerd is in spiegelbeeld gebouwd ten opzichte van onder andere Gramsbergen. De stationsgebouwen van Nieuwolda en Weiwerd raken in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog onherstelbaar beschadigd. Het stationsgebouw van Noordbroek is pas in 1982 gesloopt.

Op de foto boven dit artikel de voormalige brugwachterswoning aan de Trekweg langs het Winschoterdiep. Zuidbroek, 23 april 2023.